Rytualy przed snem niemowlaka

Rytuał przed snem to niezwykle pomocne działanie przy usypianiu dzieci. Powodują u maluchów wyciszenie i przygotowanie do snu, a to znacznie ułatwia i przyspiesza zasypianie. Z jakich elementów powinien składać się rytuał? Czy jest on konieczny oraz czy ma wpływ na jakość snu dziecka?

Większość noworodków zwykle zasypia z łatwością i w prawie każdych warunkach. Najczęściej dzieje się to po krótkim czasie aktywności, na który składa się głównie jedzenie i zmiana pieluszki. Często zanim skończymy pielęgnację i karmienie malca, ten już usypia. Z biegiem czasu niemowlęta stają się coraz bardziej świadome otoczenia i ciekawe wszystkiego dookoła, a to sprawia, że stopniowo, z każdym tygodniem życia, usypianie staje się dla rodziców wyzwaniem.

Dlaczego noworodek nie chce spać? Chociaż początkowo wystarczało zapewnienie dobrych warunków do spania, aby maluch był w stanie spokojnie zasnąć, to z czasem okazuje się, że dziecko przed uśnięciem wymaga dodatkowego wyciszania i przygotowania na porę spania. Dorośli funkcjonują podobnie – trudno jest nam zasnąć tuż po aktywności fizycznej czy burzliwej dyskusji, ponieważ nasz organizm ciągle pracuje na wysokich obrotach i potrzebuje czasu na wyciszenie. Tak samo jest z dziećmi - nie możemy liczyć na to, że maluch zaśnie szybko, jeśli przeniesiemy go do łóżeczka wprost z maty edukacyjnej.

Właśnie z tego powodu warto stosować tak zwane rytuały przed snem, które mogą pomóc przygotować do snu zarówno niemowlęta, jak i dzieci starsze. Rytuały docenią zarówno dzieci ruchliwe i temperamentne, jak i maluchy spokojne i bezproblemowe. Ich sekret tkwi w tym, że maluchy doceniają przewidywalność i czują się znacznie bezpieczniej i bardziej komfortowo, jeśli wiedzą, co zaraz nastąpi.

Czym jest rytuał przed snem?

Rytuał to ciąg czynności regularnie powtarzanych przed snem niemowlaka (zarówno przed drzemkami, jak i snem nocnym), mający na celu wyciszenie go i przygotowanie do snu, ale nie całkowite uśpienie. Mózg malucha dość szybko uczy się, że rytuał jest wstępem do snu, dzięki czemu bezwiednie zaczyna przygotowywać się do odpoczynku. Dzięki niemu dziecko zasypia łatwiej i szybciej, nie walczy z uczuciem zmęczenia - akceptuje je. Rytuał przed drzemką może być krótszy i odrobinę inny od wieczornego, jednak większość elementów powinna być stała. Jeśli chcemy, aby nasze dzieci łatwiej zasypiały, warto włączyć rytuały w stały harmonogram rodzinnego dnia.

Jak zbudować rytuał przed usypianiem pociechy?

Oto elementy, które mogą się na niego składać:

Wyciszenie otoczenia –jako wstęp do usypiania, warto w domu wyłączyć głośne zabawki i sprzęty, głośne radio, zgasić telewizor oraz inne urządzenia z ekranami emitującymi niebieskie światło, takie jak telefony czy tablety. Niebieskie światło przez nie emitowane zaburza wytwarzanie odpowiedzialnej za sen melatoniny w organizmie człowieka.
Zmiana rodzaju zabawy – przed snem należy zmniejszyć nieco aktywność fizyczną i zacząć spokojniejsze zabawy, na przykład układanie puzzli czy klocków, zabawa lalkami czy misiami, oglądanie świata za oknem lub krótki spacer. Wiele zależy od tego czym na danym etapie rozwoju interesuje się dziecko.
Konieczna pielęgnacja - w pokoju, w którym będzie spał maluch lub w łazience myjemy dziecko, jeśli jest taka potrzeba oraz zmieniamy pieluszkę lub korzystamy z nocnika czy toalety, a następnie przebieramy dziecko w piżamkę i zakładamy śpiworek do spania.
Przygaszenie świateł – w pokoju, w którym maluch będzie spać, po wykonaniu pielęgnacji, warto zasłonić okna i włączyć jedynie delikatną lampkę nocną. Przygaszenie świateł stymuluje wydzielanie się melatoniny – hormonu odpowiedzialnego za sen.
Okazywanie sobie uczuć – kiedy w pokoju jest kameralnie, a dziecko jest prawie gotowe do odłożenia do łóżeczka dobrze jest spędzić kilka chwil na samych przyjemnościach – przytulanie, cicha rozmowa, czytanie ulubionych książeczek, mówienie wierszyków lub śpiewanie znanych dziecku kołysanek czy słuchanie muzyki relaksacyjnej. Takie czynności powinny wyciszyć i uspokoić malucha.
Wyraźne zakończenie rytuału – długość rytuału dostosowujemy do wieku malucha, noworodki praktycznie nie wymagają rytuału, niemowlętom poniżej 6 miesiąca życia zwykle wystarcza 5-10 minut na wyciszenie, a starsze dzieci potrzebują nawet 20-30 minut, żeby przejść w tryb odpoczynku. Z wiekiem dzieci będą próbowały przedłużać rytuał, dlatego jasne ustanowienie jego granic jest istotne, aby nie zmienił się on w godzinny maraton usypiania. Warto przypomnieć dziecku o wszystkich jego potrzebach fizjologicznych i ustalić ilość książeczek, które z dzieckiem czytamy lub ilość kołysanek, które zaśpiewamy do snu. Dobrze sprawdzają się też tzw. słowa-klucze np. „dobranoc kochanie”, które symbolicznie kończą rytuał. Po rytuale gasimy wszelkie światła i wyłączamy muzykę, przestajemy czytać oraz śpiewać i pozwalamy dziecku zasnąć.

Wieczorne rytuały przed snem dla niemowlaka - czy pomogą w zasypianiu?

Ważne jest, aby pamiętać, że jeśli maluch obudzi się w nocy i nie może zasnąć, nie stosujemy już ponownie rytuału – są one zarezerwowane na drzemki w ciągu dnia i wieczorne usypianie. W nocy staramy się utrzymać warunki nocne.

Warto także wiedzieć, że jeśli nie wyciszamy i nie stosujemy rytuału przed snem, malec może mieć problemy z zaśnięciem, ale nie będzie to powodem jego nocnych pobudek. Przyczyny przebudzeń w nocy należy szukać w innym miejscu. Błędem jest założenie, że wykonywanie rytuału rozwiąże problem słabego snu. Rytuał nie jest też warunkiem koniecznym do uśpienia dziecka, jego celem jest pomoc w wyciszaniu i ułatwienie rodzicowi późniejszego uśpienia malca. Jeśli ze względu na okoliczności (wyjazd czy ważna uroczystość), nie mamy czasu na rytuał - nie należy się tym martwić, tylko uśpić malucha bez rytuału, a do starych zwyczajów wrócić spokojnie następnego dnia. Rytuały mają służyć całej rodzinie i ułatwiać usypiania dziecka, a nie na odwrót.

Napisane przez