Jak czytać siatki centylowe, jak interpretować wyniki?

Czym jest siatka centylowa?

Siatka centylowa to ważne narzędzie pozwalające lekarzowi monitorować ogólny stan zdrowia dziecka. Wykresu tego używa się do oceny rozwoju dziecka w porównaniu z innymi dziećmi w tym samym wieku i tej samej płci. U dzieci poniżej 24. miesiąca życia stosuje się siatki w celu kontroli poniższych wskaźników:

  • obwód głowy (pomiar dookoła głowy w najszerszym miejscu, co odzwierciedla rozwój mózgu dziecka)

  • waga według długości ciała

  • waga według wieku

  • długość ciała według wieku.

U chłopców i dziewczynek oraz u dzieci poniżej 24 miesięcy i powyżej 2. roku życia używa się różnych siatek.

Kalkulator wzrostu i wagi dziecka - Siatki centylowe

Warto wiedzieć, że wykresy te dostarczają informacji, które lekarz może ocenić w kontekście ważnych etapów w rozwoju, wagi i wzrostu członków rodziny oraz innych czynników. Poniżej możesz pobrać siatki centylowe w zależności do wieku i płci dziecka.

Siatki centylowe dla chłopców: od urodzenia do 24 miesięcy

Siatki centylowe dla dziewczynek: od urodzenia do 24 miesięcy

Siatki centylowe - Kiedy i jak mierzy się dziecko?

Prawdopodobnie wybrałaś pediatrę lub innego lekarza dla dziecka, będąc w ciąży, i pierwsza wizyta w gabinecie miała miejsce kilka dni po narodzinach maluszka lub wkrótce po wyjściu ze szpitala. Od pierwszej wizyty kontrola rozwoju dziecka będzie nieodłącznym elementem waszych spotkań, które początkowo będą miały miejsce co kilka tygodni, a następnie co kilka miesięcy do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia. Gdyby konieczne były częstsze wizyty, lekarz przygotuje stosowny harmonogram. Traktuj swojego lekarza jak partnera i śmiało zadawaj pytania, jeśli masz wątpliwości związane z rozwojem dziecka. Każda wizyta to dokonała okazja, aby potwierdzić, jak świetnie sobie radzisz!

Jak zazwyczaj mierzy się dziecko:

  • Obwód głowy: Za pomocą miarki dokonuje się pomiaru wokół głowy dziecka w najszerszym miejscu tj. powyżej brwi i uszu.

  • Długość ciała: Zmierzenie długości ciała wiercącego się bobasa może być nie lada wyzwaniem, ale lekarze i pielęgniarki mają w tym doświadczenie. Lekarz kładzie dziecko na stole i rozprostowuje nóżki, aby dokonać dokładnego pomiaru od czubka głowy do podeszwy stóp.

  • Waga: Lekarz poprosi mamę o rozebranie dziecka i za pomocą wagi dziecięcej odczyta dokładną masę ciała.

Czego możesz się spodziewać podczas kolejnych wizyt kontrolnych:

Jak odczytywać wyniki na siatce centylowej?

Lekarz z pewnością wytłumaczy wyniki dziecka podczas wizyty, ale przygotowaliśmy krótki przewodnik, jak korzystać z wykresów. Pamiętaj, aby używać siatki centylowej dla właściwej płci dziecka.

Obwód głowy: Znajdź na wykresie wiek swojego dziecka w miesiącach. Tylko niektóre miesiące mają podane numery, ale wszystkie są zaznaczone w postaci pionowej linii. Następnie znajdź obwód głowy dziecka po lewej stronie (zazwyczaj podawany jest w cm) i poszukaj miejsca przecięcia się obu linii. W większości przypadków punkt ten znajduje się na krzywej. Na końcu krzywej podana jest liczba na białym tle – oznacza ona centyl, w którym jest Twoje dziecko.

W przykładzie powyżej dziecko to trzymiesięczna dziewczynka o obwodzie głowy 39,4 cm. Jest ona w 50. centylu, który oznacza, że połowa wszystkich trzymiesięcznych dziewczynek ma większe główki, a druga połowa – mniejsze.

Waga według długości ciała: Znajdź długość ciała dziecka w cm na dole siatki, a następnie poszukaj wagi (w gramach lub kilogramach) po lewej stronie siatki. Znajdź na krzywej miejsce przecięcia się obu linii. Na końcu tej krzywej podana jest liczba oznaczająca centyl, w którym jest Twoje dziecko.

W przykładzie powyżej dziecko to chłopiec o wadze 4530 g i długości ciała 53 cm. Dziecko znajduje się w 90. centylu, który oznacza, że 90 procent chłopców o takim wzroście waży mniej, a 10 procent chłopców waży więcej.

Długość ciała według wieku: Znajdź długość ciała dziecka (w cm) po lewej stronie siatki, następnie poszukaj wieku dziecka w miesiącach na dole wykresu. Znajdź miejsce przecięcia się obu linii. Na końcu krzywej podana jest liczba określające centyl.

W przykładzie powyżej dziecko to 18-miesięczna dziewczynka o długości ciała 77 cm. Znajduje się ona w 10. centylu, który oznacza, że 10 procent dzieci w jej wieku jest niższego wzrostu, a 90 procent dzieci – wyższego.

Waga według wieku: Znajdź wagę dziecka (w gramach lub kilogramach) po prawej stronie siatki, a następnie poszukaj wieku dziecka w miesiącach na górze wykresu. Określ miejsce przecięcia się obu linii. Na końcu krzywej podana jest liczba oznaczająca centyl.

W przykładzie powyżej dziecko to 12-miesięczny chłopiec o wadze 453 g. Dziecko znajduje się w 75. centylu, który oznacza, że 75 procent chłopców w wieku 12 miesięcy waży mniej, a 25 procent chłopców waży więcej.

WYPRÓBUJ NASZE NARZĘDZIA ROZWOJOWE
kalkulator wzrostu i wagi dziecka Icon

Kalkulator wzrostu i wagi dziecka

Dzięki naszemu prostemu narzędziu możesz śledzić wzrost, wagę i obwód głowy swojego dziecka oraz porównywać te dane ze średnimi pomiarami na siatkach centylowych.

What is your child*
To pole jest obowiązkowe.

To pole jest obowiązkowe.

To pole jest obowiązkowe.

To pole jest obowiązkowe.

To pole jest obowiązkowe.

Jak interpretować wyniki siatki centylowe?

Twój lekarz najlepiej wytłumaczy Ci rozwój dziecka. Pamiętaj, że wykres pokazuje typowe schematy rozwoju u chłopców i dziewczynek, a zakres prawidłowych wartości jest szeroki. Nie istnieje jeden idealny wynik, ale najlepiej, jeśli dziecko rozwija się zgodnie z tą samą krzywą, a waga i długość ciała rosną proporcjonalnie.

Czym są centyle?

Siatka centylowa określa centyl, w którym znajduje się Twoje dziecko w porównaniu z innymi dziećmi tej samej płci i w tym samym wieku. Centyle pokazane są na zakrzywionej linii. Przykładowo, jeśli dziecko jest w 70. centylu dla wskaźnika długości ciała do wieku, oznacza to, że 30 procent dzieci w tym samym wieku i tej samej płci jest wyższych, a 70 procent – niższych.

Ten jeden punkt nie daje jednak pełnego obrazu. Lekarz przeanalizuje różne wartości na różnych etapach rozwoju, aby określić schemat, według którego rozwija się Twoje dziecko w porównaniu do średniej krzywej rozwoju pokazanej na wykresie.

Staraj nie skupiać się jednej liczbie. Zakres zdrowej wagi i długości ciała jest bardzo szeroki, a na rozwój dziecka wpływa wiele czynników, w tym geny, czynniki środowiskowe, odżywianie, poziom aktywności i problemy zdrowotne. Okresy gwałtownego wzrostu także występują w różnym czasie. Na przykład dzieci karmione piersią i dzieci karmione mlekiem modyfikowanym rozwijają się w różnym tempie. Dzieci karmione piersią zazwyczaj przybierają na wadze wolniej niż dzieci karmione butelką, a u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym okresy gwałtownego rozwoju pojawiają się wcześniej i po 3 miesiącu życia szybciej przybierają one na wadze. Jeśli chodzi o masę ciała, prawidłowy wskaźnik to podwojenie wagi do 5 lub 6 miesiąca życia i jej potrojenie przed osiągnięciem 12 miesięcy. Lekarz będzie potrafił najlepiej wyjaśnić, czy Twoje dziecko prawidłowo się rozwija.

W miarę jak maluch rośnie, będzie potrzebował większych rozmiarów pieluszki. Zapoznaj się z rozmiarami naszych pieluszek, aby zapewnić dziecku wygodę i zapobiec przeciekom.

Co zrobić, jeśli schemat rozwoju dziecka nagle się zmieni?

Zmienione tempo rozwoju nie musi być powodem do zmartwienia. Twoje dziecko może po prostu przechodzić okres gwałtownego rozwoju. Niekiedy jednak zmiany w rozwoju mogą sygnalizować problem. W takim przypadku lekarz przeprowadzi dalsze badania. Na przykład, jeśli Twoje dziecko zawsze było cięższe lub większe niż 40 procent innych dzieci w tym samym wieku i tej samej płci, a teraz jest cięższe/większe niż 80 procent dzieci, lekarz może zbadać przyczynę tego nagłego wzrostu. Inną zmianą, która może sygnalizować problem, jest niestabilny przyrost wagi lub długości. Zdrowe dziecko, które otrzymuje potrzebne składniki odżywcze, zazwyczaj rośnie w stałym tempie. Wszelkie odchylenia w tym zakresie mogą pomóc lekarzowi wykryć i rozwiązać problemy żywieniowe, rozwojowe i zdrowotne.

Co zrobić, jeśli dziecko jest powyżej lub poniżej średniego poziomu?

Większość dzieci znajduje się pomiędzy 3. a 97. centylem. Jeśli jednak tak nie jest, wpływ na to mogą mieć różne czynniki, dlatego lekarz bierze pod uwagę, czy dziecko osiąga ważne etapy rozwoju, oraz ocenia czynniki genetyczne wpływające na budowę ciała. W niektórych rodzinach dzieci rozwijają się szybko, a w innych – wolno, ale w stałym tempie. Staraj się nie martwić i pamiętać o tych różnicach, używając wykresu. W przypadku gdy lekarz uzna, że dziecko ma nadwagę, niedowagę, rośnie zbyt szybko lub zbyt wolno, pamiętaj, że Twój maluch jest w dobrych rękach i stosuj się do zaleceń lekarza.

Korzystanie z siatek centylowych może wydawać się skomplikowane, a wyniki – dezorientujące. Próbuj nie porównywać swojego dziecka z innymi, ale postaraj skupić się na wszystkich aspektach rozwoju malucha. Jeśli lekarz mówi, że dziecko świetnie się rozwija, nie masz powodu do zmartwień. Będziesz zachwycona (i nawet trochę zaskoczona), kiedy zobaczysz, jak Twoje maleństwo urosło od dnia narodzin. Jeśli chcesz dowiedzieć się jeszcze więcej na temat rozwoju dziecka, zarejestruj się, aby otrzymywać comiesięczne wiadomości e-mail.

Zgoda na pliki cookie