Kolki u niemowlaka – jak je rozpoznać?

Kolki niemowlęce to powszechny, lecz uciążliwy problem, objawiający się częstym, intensywnym i długotrwałym płaczem u zdrowego dziecka. Kolki niemowlęce często trwają ponad trzy godziny dziennie, pojawiają się co najmniej trzy dni w tygodniu i mogą utrzymywać się przez ponad trzy tygodnie. Zwykle osiągają szczyt około szóstego tygodnia życia dziecka, a ustępują między trzecim a czwartym miesiącem.

Oto kluczowe objawy kolki, na które warto zwrócić uwagę:

  • Intensywny płacz. Może brzmieć jak krzyk lub wskazywać na dyskomfort.

  • Brak wyraźnej przyczyny. Epizody zdarzają się nawet wtedy, gdy dziecko nie jest głodne ani nie potrzebuje zmiany pieluszki.

  • Przewidywalny czas. Często występuje wieczorem.

  • Wskaźniki fizyczne. Zaciśnięte pięści, wygięte plecy, sztywne kończyny, zaczerwieniona twarz.

  • Możliwa ulga. Płacz może się zmniejszyć po oddaniu gazów lub wypróżnieniu.

Przyczyna kolki nie jest w pełni zrozumiana. Możliwe powody to niedojrzałość układu pokarmowego, brak równowagi bakterii jelitowych, trudności z karmieniem lub nawet stres rodziców. Opieka nad dzieckiem z kolką bywa wyczerpująca. To normalne, że możesz czuć się przytłoczona. W artykule znajdziesz porady, jak łagodzić objawy kolki czy opanować sytuację oraz kiedy warto szukać pomocy. Dzięki temu Ty i Twoje dziecko poczujecie ulgę.

Czym jest kolka niemowlęca?

Kolka u niemowlaka to stan, w którym zdrowe niemowlę płacze dłużej niż trzy godziny dziennie, częściej niż trzy dni w tygodniu, przez co najmniej trzy tygodnie. Trudno je uspokoić.

U niemowląt z kolką epizody płaczu zazwyczaj nasilają się i wydłużają w ciągu dnia, a wieczorem mogą się jeszcze pogorszyć.

Czasami Twoje dziecko płacze, ponieważ jest głodne, zmęczone lub ma mokrą pieluszkę. Ale przestanie płakać, gdy zostanie nakarmione, przytulone lub gdy zmienisz mu pieluszkę.

Jeśli dziecko płacze bez wyraźnego powodu, mimo że pieluszka jest czysta, zostało nakarmione i pocieszone, może to być kolka niemowlęca.

To właśnie odróżnia normalny płacz od płaczu kolkowego. Podczas zwykłego płaczu dziecko zazwyczaj uspokaja się po zastosowaniu odpowiednich środków i w końcu przestaje płakać. Natomiast przy kolce maluch płacze uporczywie i nie można go uspokoić.

Jak częsta jest kolka u niemowląt?

Kolka u niemowląt jest dość powszechna. Około 20 procent maluchów na całym świecie doświadcza kolki, to około 1 na 5 dzieci. Najczęściej występuje w ciągu pierwszych 4 miesięcy życia niemowlęcia.

Jakie są przyczyny kolki u niemowląt?

Lekarze nie są pewni, dlaczego zdrowe niemowlęta często płaczą. Przyczyny tego stanu mogą być różnorodne. Czasami jest to wynik kilku czynników działających jednocześnie.

Teorie na temat potencjalnych przyczyn kolki u noworodka  obejmują:

  • Wzdęcia. Wiele niemowląt z kolką cierpi na wzdęcia. Powodem może być połykanie powietrza podczas płaczu lub ssania, co sprawia, że dziecko czuje się nieswojo.

  • Problemy trawienne. Może to wynikać z niedojrzałości układu trawiennego dziecka lub braku równowagi zdrowych bakterii w jego przewodzie pokarmowym.

  • Temperament. Każde niemowlę ma swoje unikalne cechy osobowości. Niektóre z nich mogą być bardziej wrażliwe lub łatwiej się denerwować.

  • Wrażliwość na bodźce. Jeśli układ nerwowy Twojego maluszka jest niedojrzały, może być on nadmiernie wrażliwy na bodźce. Na przykład wszystkie nowe znaki i dźwięki, na które Twoje dziecko jest narażone, mogą być przytłaczające, a ponieważ Twoje dziecko nie potrafi jeszcze skutecznie się uspokoić, może zacząć płakać. Wcześniaki mogą być przytłoczone nowymi bodźcami zewnętrznymi. W takiej sytuacji mogą wydawać się drażliwe.

  • Refluks żołądkowo-przełykowy lub choroba refluksowa przełyku (GERD). Zwieracz dziecka, czyli mięsień zamykający żołądek od przełyku, nadal dojrzewa. W efekcie płyn z brzucha może cofać się w kierunku gardła. Dyskomfort z tym związany może powodować płacz. Większość niemowląt czasami doświadcza refluksu. Jeśli jednak staje się to częste i powoduje objawy, takie jak drażliwość czy niechęć do jedzenia, mówimy o GERD. Objawy refluksu żołądkowego lub GERD mogą obejmować wyginanie pleców, mokre odbijanie, drażliwość i odmowę jedzenia lub jedzenie w małych ilościach.

  • Przekarmienie lub niedożywienie. Gdy dziecko jest głodne lub ma zbyt pełny brzuszek, może czuć się nieswojo. Taki dyskomfort często wyraża płaczem.

  • Niedostateczne odbijanie. Odbijanie niemowlęcia pomaga pozbyć się powietrza połkniętego podczas karmienia lub płaczu. Jeśli dziecko nie jest odbijane wystarczająco często podczas karmienia, powietrze może zostać uwięzione w brzuszku. To prowadzi do wzdęć, a dyskomfort może wywołać płacz.

  • Alergie pokarmowe lub nietolerancja mleka. Jeśli karmisz piersią, Twoje dziecko może reagować na składniki Twojej diety. Jeśli maluch pije mleko modyfikowane, może być wrażliwy na niektóre składniki. Warto obserwować, czy nie występują objawy nietolerancji.

  • Ekspozycja na dym tytoniowy. Palenie w ciąży lub narażenie dziecka na dym w domu może wpływać na funkcjonowanie jego przewodu pokarmowego, zwiększając ryzyko kolki. Utrzymywanie domu i otoczenia dziecka wolnym od dymu jest kluczowe. Chroni to malucha przed SIDS oraz chorobami układu oddechowego.

  • Stres lub napięcie w rodzinie.

  • Podstawowe problemy zdrowotne. W rzadkich przypadkach dziecko może płakać z powodu problemów zdrowotnych, takich jak przepuklina czy infekcja.

Jak rozpoznać kolkę u niemowlaka?

Jak rozpoznać kolkę u niemowlęcia? Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko może mieć kolkę, obserwuj czy pojawiają się te objawy i symptomy:

  • nieustanny płacz

  • krzyk

  • wyginanie lub podciąganie nóg do brzuszka

  • oddawanie gazów

  • powiększony lub wzdęty brzuszek

  • wyginanie pleców

  • zaciśnięte pięści

  • zaczerwieniona twarz po długim epizodzie płaczu.

Kolka czy tylko wzdęcia?

Kolka oraz wzdęcia mogą być bardzo nieprzyjemne dla niemowląt. Chociaż oba te stany są uciążliwe, różnią się od siebie znacząco. Kolka obejmuje długotrwałe i niewyjaśnione okresy płaczu u zdrowych niemowląt. Bywa, że trudno jest uspokoić niemowlę z kolką. Dziecko z kolką może płakać nawet trzy godziny dziennie, trzy dni w tygodniu, przez trzy tygodnie. Na szczęście, kolka zazwyczaj ustępuje do trzeciego lub czwartego miesiąca życia.

Wzdęcia wynikają z połkniętego powietrza podczas karmienia, co powoduje dyskomfort trawienny. Wzdęcia osiągają szczyt około 6–8 tygodnia życia i zazwyczaj ustępują do trzeciego miesiąca. Po karmieniu niemowlę ze wzdęciami może stać się bardziej drażliwe. Aby złagodzić wzdęcia, warto regularnie odbijać dziecko, korzystać z butelek ograniczających zasysanie powietrza oraz zwiększać czas spędzany na brzuszku. Płacz lub drażliwość zazwyczaj ustępuje lub zmniejsza się, gdy dziecko pozbywa się gazów.

Co na kolkę niemowlęcą?

Zastanawiasz się, jak uspokoić niemowlę? Wielu rodziców czuje się w tej sytuacji bezradnych i zdezorientowanych.Oto kilka rzeczy, które możesz wypróbować, aby złagodzić kolkę u dziecka, czasami nawet zanim zacznie się płacz:

  • Kołysz, spaceruj i przytulaj. Kołysz dziecko w ramionach lub na krześle bujanym. Umieść je w huśtawce. Spaceruj z dzieckiem w wózku lub nosidełku. Przytulaj je do piersi. Zabierz je na przejażdżkę samochodem. Bliski kontakt i kołysanie mogą uspokoić Twoje dziecko.

  • Podaj dziecku smoczek. Ssanie smoczka może pomóc je uspokoić. Nigdy nie podawaj dziecku smoczka zanurzonego w miodzie. Miód zawiera cukier, który nie jest odpowiedni dla dzieci poniżej 12 miesięcy. Co więcej, może to grozić botulizmem.

  • Wykonaj delikatny masaż. Połóż dziecko na kolanach, brzuszkiem w dół, i pocieraj jego plecy.

  • Włącz biały szum. Włącz wentylator, suszarkę, odkurzacz lub maszynę do generowania szumu, ponieważ mogą one być kojące dla dziecka.

  • Zrób ciepłą kąpiel. Jeśli woda działa kojąco na Twoje dziecko, możesz zafundować mu ciepłą kąpiel, gdy jest niespokojne. Pamiętaj tylko, by nigdy nie zostawiać maluszka samego w pobliżu wody.

  • Włącz delikatną muzykę, zaśpiewaj coś lub po prostu porozmawiaj. Śpiewanie, mówienie lub odtwarzanie łagodnej muzyki może pomóc w uspokojeniu maluszka.

  • Owiń dziecko w duży, cienki kocyk. Możesz spróbować spowijać dziecko, co oznacza szczelne owinięcie go w kocyk. To może pomóc mu się uspokoić.

Jak przetrwać kolki u niemowlaka?

Spróbuj różnych sposobów trzymania dziecka, które mogą je uspokoić. Niektóre dzieci uspokajają się, gdy są przytulane blisko piersi. Eksperymentuj z różnymi pozycjami, aby znaleźć tę, która działa najlepiej. Spróbuj „trzymania na piłkę” lub „noszenia kolkowego”. W tej pozycji klatka piersiowa i brzuch dziecka opierają się o Twoje ramię, a jego głowa spoczywa na Twoim łokciu. Alternatywnie możesz spróbować trzymać dziecko w pozycji pionowej, co może pomóc mu w pozbywaniu się gazów oraz zmniejszać zgagę.

Delikatne kołysanie, spowijanie czy ciepła kąpiel to skuteczne sposoby na uspokojenie dziecka z kolką. Ważne jest, aby zachować spokój i cierpliwość, ponieważ dzieci wyczuwają nasz stres, co może potęgować ich niepokój.

Kiedy zazwyczaj zaczynają się kolki?

Noworodki zaczynają częściej płakać, gdy mają około 2 tygodni. Kolki u noworodka zazwyczaj pojawiają się między 2 a 4 tygodniem życia. Najczęściej osiągają szczyt między 4 a 6 tygodniem.

Ile zazwyczaj trwa kolka u niemowlaka?

Kolki u niemowląt mogą trwać około 3 godzin dziennie do około 6 tygodnia życia. Następnie epizody te zwykle się skracają do 1–2 godzin dziennie, aż dziecko osiągnie 3–4 miesiące.

Kiedy zatem kolka ustępuje? Ogólnie rzecz biorąc, płacz kolkowy ustępuje, gdy Twoje dziecko ma około 4 miesięcy, ale czasami może trwać do około 6 miesiąca życia.

Jak można zapobiec kolkom niemowlęcym?

Niestety, nie ma sposobu na zapobieganie kolce. Czasami wystarczy zastosować różne metody, by uspokoić dziecko z kolką. To kwestia cierpliwości i przeczekania trudnego okresu.

Kiedy do lekarza?

Jeżeli dziecko płacze nieustannie i nic nie pomaga, warto rozważyć wizytę u pediatry. Lekarz pomoże ustalić, czy chodzi o kolkę czy inną dolegliwość.

Jeśli Twoje dziecko po ukończeniu 6 miesięcy nadal ma objawy kolki, warto skonsultować się z pediatrą. Może on pomóc ustalić, czy istnieje ukryta przyczyna problemu.

Natychmiast skontaktuj się z lekarzem, jeśli:

  • dziecko ma temperaturę 38 stopni Celsjusza lub wyższą

  • płacze nieprzerwanie przez ponad dwie godziny

  • odmawia jedzenia

  • u niemowlaka pojawiają się wymioty lub biegunka

  • dziecko jest bardziej senne niż zwykle.

Jak sobie radzić z kolką niemowlęcą jako rodzic?

Kiedy zastanawiasz się, jakie istnieją sposoby na kolkę, ważne jest, aby zwracać również uwagę na swój własny stan emocjonalny. Opieka nad dzieckiem z kolką bywa trudna. Wielu rodziców czuje się wtedy niespokojnie i niepewnie. Nie można też zapominać o stresie, który temu towarzyszy.

Co jednak robić, gdy brakuje nam sił na kolki u niemowlaka? Bez względu na nerwy, nigdy nie potrząsaj dzieckiem. Potrząsanie niemowlęciem może prowadzić do krwawienia w mózgu. To może skutkować trwałym uszkodzeniem, a nawet śmiercią.

Jeśli czujesz, że tracisz kontrolę i nie potrafisz uspokoić płaczącego dziecka, wypróbuj kilka z poniższych sposobów:

  • Weź głęboki oddech, policz do dziesięciu i uspokój się.

  • Połóż dziecko w łóżeczku lub innym bezpiecznym miejscu i wyjdź z pokoju na kilka minut, aby się odprężyć.

  • Zadzwoń do przyjaciela lub członka rodziny po wsparcie emocjonalne.

  • Skonsultuj się z lekarzem, aby wykluczyć inną chorobę niż kolka.

  • Poproś bliskich o pomoc w opiece nad dzieckiem, dzięki czemu trochę odpoczniesz.

  • Nie miej wyrzutów sumienia, kiedy próbujesz uspokoić dziecko. Nie rozpieszczasz go w ten sposób. Twoje przytulanie i uspokajanie pomaga mu poczuć się lepiej, a kolka w końcu minie.

NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA

Przyczyny kolek u niemowląt nie są do końca znane ekspertom medycznym, ale mogą być związane z różnymi czynnikami, takimi jak:

  • wzdęcia
  • niedojrzały układ trawienny
  • refluks żołądkowo-przełykowy lub choroba refluksowa przełyku (GERD)
  • przekarmienie
  • niedożywienie
  • niedostateczne odbijanie
  • alergie pokarmowe lub nietolerancje mleka
  • ekspozycja na dym tytoniowy
  • stres w rodzinie.

Podsumowanie

Czasami, gdy dziecko płacze, możesz czuć zdenerwowanie czy frustrację, ale pamiętaj, że jesteś świetnym rodzicem. Ten trudny okres kolkowy wkrótce minie, a Ty poradzisz sobie z nim doskonale.

Bez względu na wszystko, jedno jest pewne: będziesz potrzebować mnóstwa pieluszek. Czy wiesz, że za wszystkie te zakupy możesz zdobywać nagrody? Pobierz aplikację Pampers Club już dziś i zacznij zbierać punkty do wymiany na nagrody. Zasługujesz na te nagrody i jeszcze więcej!

Jak napisaliśmy ten artykuł Informacje zawarte w tym artykule opierają się na fachowych poradach pochodzących z zaufanych źródłach medycznych i rządowych, takich jak Amerykańska Akademia Pediatrii i Amerykański Kolegium Położników i Ginekologów. Pełną listę źródeł użytych do tego artykułu można znaleźć poniżej. Treści na tej stronie nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Zawsze konsultuj się z profesjonalistami medycznymi w celu pełnej diagnozy i leczenia.

Zgoda na pliki cookie