Jak nauczyć dzieci dobrych manier?

Gdy nasze dzieci były bardzo małe, nie przejmowaliśmy się zbytnio ich manierami. Głośne beknięcia niemowlaków wywoływały zwykle nasz śmiech, a nieumyślne obelgi dopiero co uczących się mowy dzieci lub z pozoru niegrzeczne zachowanie wydawały się urocze. Lecz gdy dzieci pójdą do żłobka lub przedszkola i zaczną bawić się z innymi dziećmi oraz uczęszczać na przyjęcia urodzinowe, maniery staną się coraz ważniejsze.

Dzieci, które nie nauczą się szacunku, dobrych manier i kulturalnego zachowywania się przy innych, mogą być omijane przez rówieśników, nauczycieli i kolegów z klasy oraz mieć problemy w relacjach międzyludzkich, gdy już będą dorosłe.

Niestety nauczenie dziecka manier nie jest łatwe. Jeśli przedszkolak namalowałby wszechświat, on sam znalazłaby się w samym centrum. Dzieci w tym wieku nie przejmują się zbytnio potrzebami innych.

Dobrą wiadomością jest to, że prawdopodobnie już rozpoczęłaś uczenie swojego dziecka dobrych manier. Kiedy Twój maluch chciał więcej fasolki szparagowej, kazałaś mu powiedzieć „proszę”. A kiedy Twój przedszkolak dostał prezent, zachęciłaś go, mówiąc: „Co powiesz babci?”

Mówienie „proszę” i „dziękuję” jest dobrym początkiem, ale jest to jedynie początek. Istnieje znacznie więcej zachowań, których Twoje dziecko musi się nauczyć. Ogólnie – uczenie dobrych manier polega na zaszczepianiu dobrego zachowania w różnych sytuacjach. Pomóc może tych kilka wskazówek:

  • Rozpocznij od prostych rzeczy

Dla 3-latków pierwsze są „proszę” i „dziękuję”; później dodaj „przepraszam”. Do etykiety rozmów telefonicznych, mówienia „miło cię poznać” i kartek z podziękowaniami jeszcze daleka droga.

  • Daj im kilka strategii

W momencie gdy odbierzesz telefon lub zaczniesz z kimś rozmawiać, Twój przedszkolak będzie miał nagłą, niepowstrzymaną chęć rozmawiania z Tobą. Niemal niemożliwa będzie zmiana tego zachowania, ale możesz nauczyć swoje dziecko grzecznie powiedzieć „przepraszam” lub uścisnąć Cię za rękę, zamiast wrzeszczeć. Kiedy dziecko dorasta, możesz wyjaśnić różnicę między dobrymi a złymi powodami wtrącania się do rozmowy. Chęć na smakołyk nie jest dobrym powodem. Pożar w kuchni jest. Jeśli Twoje dziecko skorzysta z którejś strategii, natychmiast zareaguj. Ignorowanie delikatnego uściśnięcia ręki wysyła Twojemu dziecku informację, że wrzask jest lepszą opcją na przyciągnięcie uwagi.

  • Używaj słów

Mów proszę, dziękuję i przepraszam, kiedy rozmawiasz ze swoimi dziećmi i kimkolwiek innym. Jeśli nie powiesz „proszę”, gdy prosisz dziecko o pozbieranie zabawek lub pominiesz „dziękuję”, gdy Twój partner da Ci prezent walentynkowy, niweczysz wszystkie nauki, które tak ciężko starasz się przekazać.

  • Używaj czynów

Podobnie – przytrzymywanie drzwi osobom idącym za Tobą i pomaganie starszej osobie przy przechodzeniu przez ulicę tworzy model dobrego zachowania. Wymyślanie osobie, która zajechała Ci drogę, ma przeciwny efekt.

  • Bądź konsekwentna

Maniery i dobre zachowanie nie powinny być okazywane tylko w towarzystwie i przy jedzeniu poza domem. Muszą stać się częścią Twojego dnia.

  • Omiń wykłady

Zbyt wielu rodziców wdaje się w długie przemowy, takie jak: „Przestańże wreszcie krzyczeć! Ile razy mam Ci powtarzać, aby zachowywać się ciszej w domu?”. Krótkie i treściwe polecenia, np.: „Mów ciszej, proszę” są znacznie skuteczniejsze. To samo dotyczy zachowania. Jeśli Twoje dziecko podnosi jedzenie rękoma, zamiast robić wykład na temat historii używania sztućców, po prostu podaj mu widelec.

  • Więcej marchewek, mniej kija

Przedszkolaki naprawdę chcą dobrze się zachowywać, nawet jeśli nie są pewne, jakie to zachowanie powinno być. A uwielbiają komplementy. Więc gdy Twoje dziecko zachowa się miło, nie szczędź mu pochwał. I bądź konkretna: „Jestem bardzo dumna z tego, jak przeprosiłeś braciszka za upuszczenie klocka na jego stopę”.

  • Szanuj swoje dziecko

Jeśli Twoje dziecko jest niegrzeczne, weź je na stronę i omów sprawę prywatnie. Krytykowanie dziecka na oczach innych będzie dla niego krępujące i może spowodować, że będzie później jeszcze bardziej niegrzeczne, aby się na Tobie odegrać.

  • Ustal zasady i się ich trzymaj

Próg dobrych manier powinien się podwyższać wraz z dorastaniem dziecka. Kiedy więc zażąda, abyś poszła do pokoju i przyniosła stamtąd misia, powiedz mu, że samo musi się tym zająć. A jeśli nie podziękuje Ci za nalanie mu dużej szklanki mleka, o którą poprosiło, zabierz ją, dopóki nie doczekasz się podziękowania.

Nie oczekuj zbyt wiele. W praktyce proces uczenia dobrych manier potrwa lata. W międzyczasie musisz nastawić się na upominanie swojego dziecka dziesiątki razy dziennie, zanim w końcu to sobie przyswoi.

Zgoda na pliki cookie